Auteur Marc Dubois – Armand Eeckels en Halewijn Lievens kozen bij de start in 2004 bewust voor het begrip “atelier” en niet voor “bureau”. De term atelier staat voor een onderzoeksstudio voor architectuur en design waarbij letterlijk een directe betrokkenheid wordt ingezet bij het maken. Beide architecten kozen voor een empathische benadering van het ontwerpproces. Op deze wijze vermijden zij de valkuil van een herkenbare vormentaal en is de vraagstelling bij elke opdracht van groot belang. Hun prioriteit is een kwalitatieve bijdrage te leveren aan onze sociale en ruimtelijke omgeving.
Wunderkammer
In Bozar is op dit moment een monografische tentoonstelling te zien die gewijd is aan het architecturale werk van dit architectuuratelier. Deze terugblik maakt deel uit van een reeks tentoonstellingen die in 2019 zijn begonnen en gewijd zijn aan Belgische architectuurpraktijken die de afgelopen jaren internationale aandacht hebben getrokken (1).
In de eerste ruimte van de tentoonstelling doe je de indruk op van een ‘Wunderkammer’, met een veelheid aan referentiebeelden en gelijktijdig een grote diversiteit aan opdrachten. Een verlichtingspaal, een cirkelvormige zitbank en een maquette van het Concertgebouw Brugge die fungeert als klankervaring binnen een speels parcours. Daarnaast staan een translucide tafel en een houten zitbank voor een ziekenhuis in Leuven.
Exploring Nu architectuuratelier
Hun bekendste project is hun inbreng op de C-Mine site in Genk. Die bestaat uit een ervaringsparcours dat ondergronds begint en eindigt bovenin een oude schachtbok met een weids panorama over de mijnregio. Op een inventieve wijze is een trap aangebracht in helixvorm. Daarnaast is een video te zien met als titel ARK waarin de verschillende partners hun ontwerp voor het nieuw bezoekerspaviljoen in de Plantentuin van Meise toelichten.
Als tussenschakel in de expositie is de 33 minuten durende film ‘Exploring Nu architectuuratelier’ te zin waarin beide architecten al vertellend uiteenlopende beelden van projecten samenbrengen zonder zelf in beeld te komen. Het werk tot op heden blijft kleinschalig en houdt zich ver van welke ‘specialisatie’ dan ook. Geen hoogdravende verhalen om hun benadering in te kaderen: het werk is gericht op het maken, waarbij soms ook hun eigen handenarbeid wordt ingezet. Dat is boeiend omdat je ze daardoor niet kunt vastpinnen op een herkenbare expressie. De maatschappelijke meerwaarde heeft voor hen steeds het primaat. Deze fase is noodzakelijk om te groeien en om grote opdrachten intenser aan te kunnen gaan.
Uitnodiging tot experimenteren
In de volgende langwerpige ruimte ligt het accent op meubilair dat ook architectuur is. Voor ‘Huis Perrekes’, een voorziening voor mensen met dementie in Oosterlo, werd een wiegbed ontworpen. Geen technisch, medisch instrument, maar een houten, ‘troostend meubel’ dat ook in een vaste stand kan worden gebracht. Een film van Ingel Vaikla evoceert deze precieze micro-architectuur.
Voor de laatste ruimte is in samenwerking met ABC (Art Basics for Children) een nieuw project uitgewerkt. De titel ‘Play’ verwijst naar dit onderdeel van de expositie. Ze bestaat uit vier maquettes waarmee kinderen ruimte, structuur en invullingen tactiel kunnen beleven. Kinderen en ook volwassenen worden uitgenodigd om te experimenteren. Centraal in deze ruimte bevindt zich een kleine bibliotheek, een leesplek waar kinderen een veelheid aan boeken kunnen inkijken. Elke woensdagnamiddag biedt ABC kinderen de kans om deel te nemen aan interactieve activiteiten. Gelijktijdig is bij ‘Buchhandlung Walther und Franz König’ een boek verschenen met een overzicht van hun werk (2).
Art Nouveau
Er valt nog meer architectuur te beleven in BOZAR met de tentoonstelling ‘Victor Horta en de grammatica van de art nouveau’. Iwan Strauven en Benjamin Zurtrassen treden op als curatoren. In verschillende video’s komen de onderzoekers aan het woord. In deze reeks is de video met Debora Silverman verhelderend voor de relatie tussen de hoogdagen van de Art Nouveau en de vrijstaat Congo van koning Leopold II. Voor het bijbehorende boek zijn nieuwe foto’s van Horta’s oeuvre gemaakt door Maxime Delvaux.
Tot slot nog een tip. Wie voor deze tentoonstellingen naar Brussel komt, moet niet vergeten om de Plantentuin van Meise gelegen nabij de hoofdstad op het programma te plaatsen. De twee entreepaviljoens die zijn ontworpen door NU architectuuratelier in samenwerking met ingenieur Guy Mouton zijn beslist ‘worth the detour’.
Informatie
‘Play. NU architectuuratelier’ is tot en met 28 januari 2024 te zien in het Paleis voor Schone Kunsten, BOZAR Brussel
Noten
1.Eerdere exposities waren gewijd aan het werk van Robbrecht en Daem architecten, Laurent Ney, Pierre Hebbelinck, 51N4E, V+, Office KGDVS, Dierendonckblancke, Baukunst, URA en AgwA.
2.’Exploring NU Architectuuratelier’, Verlag der Buchhandlung Walther und Franz König, Keulen 2023, ISBN 978-3-7533-0512-7, Engels, 224 p