Hotel Torrentius, de genius loci van Charles Vandenhove

In 1977 koopt de Belgische architect Charles Vandenhove (1927-2019) het vervallen renaissancepand Hôtel Torrentius nabij Place Saint-Lambert in Luik. Hij restaureert het op een voorbeeldige wijze om er zijn atelier in onder te brengen. Voor de eerste maal is Hôtel Torrentius dit jaar gedeeltelijk opengesteld voor het publiek. In dit het gebouw ontstonden eveneens de vele projecten die het bureau in Nederland maakte. Marc Dubois gaat in op de relevantie van deze bijzondere architect.

Charles Vandenhove, project Hors Chateau, Luik, 1979-1985

In 2004 is de Stichting Jeanne & Charles Vandenhove opgericht om hun patrimonium een toekomst te geven. Via een testament kreeg de Gentse Universiteit de beschikking over de bijna volledige kunstcollectie en financierde Vandenhove de nieuwbouw “Paviljoen Vandenhove”, gelegen naast de Gentse Boekentoren van Henry Van de Velde. In Torrentius blijven de architectuurarchieven en is het secretariaat van de Fondation gehuisvest. De opzet is om personen in de toekomst kansen te geven voor verder onderzoek. Prudent De Wispelaere en Nadia Ghizzardi, oud medewerkers, zijn de bezielende krachten. Zij gingen ook op zoek naar middelen om de Stichting te ondersteunen.

Internationale erkenning

Halfweg de jaren tachtig krijgt Vandenhove internationale erkenning. In 1985 toont het IFA (Institut Français d’Architecture) in Parijs zijn werk , wat resulteerde in twee projecten in de Parijse wijk Montmartre. In de zomer van 1986 is het werk te zien in Amsterdam, in de Beurs van Berlage. Georganiseerd door Stichting Wonen heeft deze presentatie sterk bijgedragen aan de naambekendheid van de bouwmeester uit Luik in Nederland. Zijn eerste project was een voorstel voor Hellevoetsluis waarbij hij met behulp van een postmoderne vormentaal de historische site herwaardeert. 

Théâtre de la Ville ‘Les Abbesses’, Parijs, 1996

Een cruciaal project voor zijn erkenning was het stadsvernieuwingsproject Hors-Château in de binnenstad van Luik (1979-1985). Dit project, een combinatie van nieuwbouw en renovatie van oude panden, kreeg internationale aandacht in de Europese vakpers. Ongeveer gelijktijdig start de restauratie van Hôtel Torrentius, een pand van architect Lambert Lombard uit 1561, met een uitzonderlijke historische waarde. Vandenhove betrekt verschillende kunstenaars bij dit project (1980-1981). De integratie van werk van beeldende kunstenaars is een constante in zijn oeuvre. In de toegangsruimte met het tonvormig gewelf is de inbreng van Daniël Buren prominent aanwezig. Torrentius bezit een L-vormig grondplan waarbij de hoofdtoegang gesitueerd is op een binnenkoer met een monumentale sculptuur van César. 

Intieme expositie

Het is een intieme en bescheiden expositie die is ingericht in drie ruimtes op de begane grond. Een veelheid aan documenten en meubelen, van zijn inzending voor de wedstrijd van Centre Pompidou (1972) tot theaterkostuums voor een stuk van Yukio Mishima in regie van Ian Ritsema. Kunst is aanwezig zoals een aangrijpend werk van de vorig jaar overleden Christian Boltanski. Ook nooit eerder gepubliceerde schetsen getuigen van zijn drang naar schoonheid. 

Binnenplaats van Hotel Torrentius met beeld van César

Vandenhove was niet iemand van het geschreven woord. Geert Bekaert en Jef Cornelis toonden tijdens de Chambre d’Amis 1986 in Gent de film “Het raadsel van de sfinx” waarin gebouwen en stilte de rode draad vormen in het verhaal. Een bezoek aan Torrentius laat toe om Vandenhove beter te begrijpen, en zijn ambitie om de taak van bouwmeester te plaatsen. Luik is de stad van waaruit hij werkte en waar ook zijn eerste gebouwen staan. Door de Stichting is een kleine wandelgids gemaakt om in Luik het werk te ontdekken. 

Naar aanleiding van deze activiteit van de Fondation verscheen een boekje dat is samengesteld door Patrick Corillon, de curator van de expositie. “Le songe de Torrentius / Un voyage au cœur des dessins de Charles Vandenhove” (“De droom van Torrentius / Een reis naar het hart van de tekeningen van Charles Vandenhove”). Het is een gedicht dat peilt naar de ontwerpwereld van deze uitzonderlijke bouwmeester die prominent aanwezig is in verschillende Nederlandse steden, van het nabijgelegen Maastricht tot de steden ver in het noorden. 

Tentoonstelling

De tentoonstelling «Le Songe de Torrentius» (curator Patrick Corillon) is tot 27 augustus 2022 te zien in de Fondation Stichting Jeanne & Charles Vandenhove. Donderdag & vrijdag van 10u tot 12u en van 14u tot 17u, zaterdag van 11u tot 17 u. Gratis toegang, reservering aanbevolen. Adres: 15, rue Saint-Pierre / 4000 Liège Website: www.fondationvandenhove.be