Opdrogende prijzenregen

Met de besloten, offline ceremonie van de ARC21 Awards begint de prijzenregen van dit jaar langzaam op te drogen. Het wachten is nu alleen nog op de uitreiking van de Abe Bonnemaprijs.

Depotgebouw Boijmans in Rotterdam door MVRDV Beeld Harm Tilman

Unicum

Grote winnaar tot nu is het Depotgebouw in Rotterdam door MVRDV. Dit won de ARC21 Architectuur Award (de Architect) én werd uitgeroepen tot Publiek gebouw van het Jaar 2021 (Architectenweb). Blijkbaar is het een project waar je niet om heen kunt. Wat je nu precies van dit gebouw moet vinden, is best een boeiende vraag. Zoals ARC-voorzitter Michiel Riedijk het treffend zei: het gebouw is een unicum, en met werkelijk niets vergelijkbaars.

Hotel op Zuidas

Beste Gebouw van het Jaar werd het Van der Valkhotel in Amsterdam door Wiel Arets Architects. Het versloeg in de barrage het Huis op ’t Raboes in Eemnes door De Kort Van Schaik, dat de doelgroep van de BNA wellicht beter had bediend. Gelukkig zijn jury’s onafhankelijk. Het hotel versloeg bovendien vooraf getipte winnaars als Theater Zuidplein (De Zwarte Hond) of Station Assen (Powerhouse Company ism De Zwarte Hond). 

Wildgroei aan prijzen

Bovengenoemde prijzen zijn slechts het topje van een ijsberg, waarbij Awards werden uitgereikt in verschillende categorieën. Verder zijn er dit jaar prijzen uitgereikt voor inspirerend opdrachtgeverschap (zoals De Gouden Piramide 2020 en de prijs Wivina Demeester), in steden (waaronder Almere, Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Gent, Hilversum, Leiden, Rotterdam en Zoetermeer) en voor regio’s. Tot de laatste behoren de Zeeuwse en de Euregionale Architectuurprijs. En dan vergeet ik er vast een paar, zoals de HIP die dit jaar naar het interieur van de LocHal in Tilburg ging.

Onderscheidend

De waarde van deze prijzen is onderhevig aan inflatie. Prijzen zijn leuk, maar hoe onderscheidend zijn ze? De uitreiking zelf is een belangrijk onderdeel van het antwoord op deze vraag, door de mogelijkheid collega’s en opdrachtgevers te ontmoeten en door de spanning die naar iedere uitreiking toe langzaam wordt opgebouwd. Als echter vanwege Corona uitreikingen worden uitgesteld, gestreamd of zelfs dat niet (zoals onlangs bij de ARC), dan is de lol er snel af.

Icoongebouw

Dat gevoel wordt versterkt door de bekende reflex van de meeste jury’s om de prijs dan toch maar toe te kennen aan een icoongebouw of -interieur. Geen jury lijkt zich te durven wagen aan onderscheidende gebouwen die de achtergrond van de stad vormen. Wat dit betreft vormt de Abe Bonnemaprijs een lichtpunt: hiervan zijn minstens twee van de genomineerde projecten geen iconische gebouwen. Mogelijk biedt dit dan toch een kans op een welkome doorbraak. 

Dit commentaar verscheen eerder op 23 november 2021 in de nieuwsbrief van VivaArchitecuur