In de pakweg twintig jaar dat ik als hoofdredacteur werkte bij ‘de Architect’, publiceerden we honderden projecten op de gebieden van architectuur, stedenbouw en interieur. De selectie van foto’s bij deze projecten was altijd een uitermate belangrijk onderdeel. Zij bepalen immers voor een groot deel hoe naar de projecten wordt gekeken.

De beelden die het meest beklijven zijn voor mij die welke een mysterie in zich dragen en verder reiken dan welke verklaring ook. Tot deze behoren ongetwijfeld de foto’s die Jeroen Musch als een van onze vaste fotografen in al die jaren gestaag aanleverde, van West8 tot NRA, van Studio Prototype tot Arons Gelauff. In feite leerden we door Jeroen anders naar deze projecten te kijken.

Een goed voorbeeld is de foto van NRA’s woningbouw in Huizen waarvoor drie figuren in het water staan, met de rug naar de beschouwer toe. Of die foto van een trappenhuis in een huis van Studio Prototype met twee jonge mensen waar een felle bundel zonlicht diagonaal binnenvalt. Of die van een zomerdag in de Amsterdamse wijk Borneo-Sporenburg met kinderen die van de door Adriaan Geuze-West8 ontworpen brug springen. 

Het zijn beelden die iedere keer dat je ze bekijkt, opnieuw een onvergelijkbare ervaring opleveren. Het opspattende water, het binnenvallende zonlicht, de roerloze mensen in het water: het zijn onvergetelijke momenten die de magie van het project vastleggen. Ieder beeld is zorgvuldig gepland, met aandacht voor compositie, perspectief, samenspel van vluchtlijnen en -punten, licht en schaduw. En toch is steeds het wachten op het moment dat alle elementen op de juiste plaats vallen.

Afgelopen vrijdag opende in het Borneo Architectuur Centrum (BAC) een bescheiden, maar fijne tentoonstelling met werk van Jeroen Musch, het vierde en laatste deel van een foto-estafette waarin eerder werk van Marcel van der Burg, Hans Singels en Thijs Wolzak was te zien. Naast vijf glazen displays met de iconische beelden, komt op zes schermen vintage-Musch voorbij.

Jeroen, een goede vriend, had me verzocht om op de opening van de tentoonstelling het woord te voeren. Ik maakte van de gelegenheid gebruik hem te vragen hoe hij aan dat ervaringsbeeld werkte. Jeroen vertelde dat hij eigenlijk altijd films wil maken, en daarmee verhalende iconische beelden die een film in zich dragen. Hij beschouwt de serie van de brug met kinderen als een van zijn meest bijzondere. Epische beelden die ontstaan in nauwe samenwerking met architecten en die het verhaal van het architectonische project vertellen.

Ontwerper Paul Ouwerkerk die hielp bij de inrichting van de tentoonstelling, noemt Jeroen daarom terecht een iconen-fotograaf. De collages voor West8, de waterfoto met de huizenzee in Huizen en het trappenhuis in Amsterdam, ze documenteren de projecten maar ze doen zo veel meer. Ze bieden de ervaring van het mysterie, tegelijkertijd leggen ze vast in welke richting de architectuur zich op dat moment aan het bewegen was.

Informatie

Foto-tentoonstelling Jeroen Musch, deel 4 foto-estafette, was tot 20 december 2021 te zien in Borneo Architectuur Centrum (BAC), R.J.H. Fortuynplein 4, Amsterdam, ma-vr 10.00-16.00 uur en zo 12.00-16.00 uur, . Zie bac.nl